Van plukken tot verwerken: ontdek de geheimen

Wanneer je nipt aan de heerlijk geurende warme tas, heeft jouw koffie al een fascinerende reis afgelegd, beginnende op de origine. Laten we een stapje terug gaan en de fundamentele fasen van het plukken en het verwerken van koffie verkennen. Van het plukken tot de nauwgezette verwerkingsmethoden: deze introductie vormt de basis om de weg van koffie te begrijpen. Ga met ons mee en ontdek de essentiële stappen die jouw favoriete koffie ondergaat.

1. Koffie plukken

Er zijn drie methoden om koffiebessen te oogsten, of eigenlijk te plukken: manueel, stripping of mechanisch. Zoals hierboven vermeld, hebben rijpe koffiebessen meestal een rode kleur. Enkel deze bessen kunnen voor een koffie van uitzonderlijke kwaliteit zorgen. Het is wel zo dat, jammer genoeg, niet alle bessen tegelijkertijd rijp worden. Een tak van een koffiestruik kan zowel rijpe rode bessen dragen als groene, onrijpe bessen. Door voor een bepaalde manier van plukken te kiezen, kiest de teler voor een uitgebalanceerde topkoffie of voor een koffie van mindere kwaliteit.

Manuele pluk

Hierbij worden enkel de rijpe bessen één voor één met de hand geplukt. De plantage wordt rij per rij afgegaan op zoek naar dieprode bessen. Dat kost veel tijd en mankracht, maar levert absoluut de beste koffie op, al is het uiteraard wel de duurste methode. Week na week doorzoeken plukkers de hele plantage op zoek naar rijpe bessen. Omdat niet alle bessen tegelijkertijd rijp zijn (denk aan zonnekant, noorderkant, boven- en onderkant), duurt het plukken in totaal twee tot drie maanden.

Stripping

Ook bij deze manier worden de bessen manueel van de takken gehaald of geritst. Deze methode verloopt weliswaar sneller dan manueel plukken, maar ook onrijpe bessen en bladeren worden tijdens het strippen meengenomen. De ontluikende bloesems worden erdoor beschadigd, zodat strippen eigenlijk nefast is voor de volgende oogst. Bij stripping is er met andere woorden geen selectie op rijpe en onrijpe bessen. 

Mechanische pluk

Mechanisch plukken is alleen toepasbaar op plantages die zich op grote vlakten bevinden. De machines of de tractoren hebben tussen de planten brede gangen nodig om te kunnen rijden. De machine wordt vervolgens over de koffieplant geplaatst en door middel van een soort 'trillende vingers' worden de bessen uit de plant geschud om in een vangnet terecht te komen. Uiteraard komen zowel rijpe als onrijpe bessen in het net terecht en kan men niet selecteren. Deze methode wordt vooral toegepast op plantages gericht op massaproductie.

2. Verwerking van de bonen

Na de oogst moeten de bonen uit de bes worden verwijderd. Er zijn vier algemene methoden, maar elke methode kan van land tot land en van regio tot regio verschillen. Er is de droge methode of dry, de natte verwerking of washed methode, de halfdroge methode, ook wel pulped natural of honey genoemd, en er is de vrij nieuwe anaerobic methode . 

De verwerkingsmethode is erg belangrijk voor de smaak in het kopje, maar geen enkele methode is beter of slechter dan de andere. Elke methode, droog of nat, levert een compleet ander smaakprofiel op. Telers gebruiken vaak verschillende methoden om zo verschillende smaakprofielen te kunnen aanbieden. Na verwerking – en ongeacht de methode – worden de bonen altijd gedroogd.

Dry

Deze manier van verwerken vindt zijn oorsprong in Ethiopië door een gebrek aan water, waardoor men op zoek is gegaan naar een alternatief. Droog ontbolsteren betekent dat je de bessen simpelweg in de zon laat drogen. We vertellen je alles over dit proces in onze blog: ‘De droge verwerkingsmethode’.

Washed

Bij deze methode worden de bonen gewassen totdat al het vruchtvlees is verwijderd, en dat zo snel mogelijk, uiterlijk twaalf uur na de pluk. Om te weten hoe dit gebeurt, kun je onze blog lezen: ‘De gewassen verwerkingsmethode’.

Pulped natural

Pulped natural, semi-washed of honey process is een combinatie van de droge en de natte methode. Hoe ze dit doen, leggen we allemaal uit in onze blog ‘De pulped natural method’.

Anaerobic

De anaerobicmethode is zeer interessant en vrij nieuw, en een aparte manier van  fermenteren. Als je wilt weten hoe deze methode werkt, raden we je aan onze blog ‘De anaerobe verwerkingsmethode’ te lezen.